روز جهانی مسجد (و نیز: روز جهانی مساجد) :
یک روز مناسبتی در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران است. ۲۱ اوت هر سال (برابر با ۳۱ مرداد)، روز جهانی مسجد نامگذاری شده است.
شرکت سجاده فرش مناجات با سجاده فرش خود میزبان مساجد و حسینیه ها و نمازخانه می باشد.
علت نامگذاری روز جهانی مسجد:
در اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای اسلامی تهران، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ایران به این اجلاس پیشنهاد کرد تا سالگرد آتش زدن مسجدالاقصی توسط اسرائیل به عنوان روز جهانی مساجد تعیین شود که مورد پذیرش قرار گرفت.
دنیس مایکل ولیم روهان شهروند اسرائیلی در ساعت هفت صبح روز ۲۱ آگوست سال ۱۹۶۹ مسجدالاقصی را به آتش کشید. در نتیجه این اقدام، ۱۵۰۰ متر مربع از فضای مسجد از بین رفت و منبر ترایخی مسجد منتسب به سلطان ناصر صلاحالدین یوسف بن ایوب (سال ۵۸۳ هجری) در آتش سوخت.
واژهٔ مسجد در لغت به معنای سجدهگاه و پیشانی است. بر طبق یک نظر، واژهٔ مسجد معرب واژهٔ مزگت است که از زبان آرامی وارد عربی و فارسی شدهاست.
واژه مسجد:
واژهٔ مسجد در لغت به معنای سجدهگاه و پیشانی است. بر طبق یک نظر، واژهٔ مسجد معرب واژهٔ مزگت است که از زبان آرامی وارد عربی و فارسی شدهاست.
مَزگَت واژهای ایرانی به معنی مسجد است. منظور از مز در مزکد یا مزگت همان خدا و کد به معنی خانه است.
در زبان کُردی به مسجد، مزگت یا مِزگوت گفته میشود و در تمامی کردستان ایران، عراق، ترکیه و سوریه این واژه کاربرد دارد. هنوز برخی از مسجدهای کهن ایران با نام مزگت نامیده میشود مانند «ایسپیه مزگت» (مسجد سپید) در گیلان «دزگامزگت» مازندران و در تمامی مناطق کردنشین مانند مزگت طوبی خانم.
هنوز برخی از مسجدهای کهن ایران با نام مزگت نامیده میشود مانند «ایسپیه مزگت» (مسجد سپید) در گیلان «دزگامزگت» مازندران و در تمامی مناطق کردنشین مانند مزگت طوبی خانم.
مسجد در قرآن:
در قرآن، مسجد به معنای اعم نیایشگاه خداوند به کار رفتهاست.
مسجد الاقصی، که معبد یهودیان یا کنیسه بودهاست و در زمان نزول قرآن کاربردی غیر از آن نداشتهاست، دو بار در قرآن از آن به عنوان مسجد نام برده شدهاست.
همچنین در داستان اصحاب کهف نیز قرآن میگوید بر مزار آنان مسجدی بنا کردند. این مسجد بر اساس قول غالب مورخین با توجه به دین مرسوم آن روز کلیسا بوده ست. البته ممکن است کنیسه نیز بوده باشد؛ ولی با توجه به قبل تر بودن از اسلام نمیتواند به معنی مسجد مخصوص مسلمانان بوده باشد.
علاوه برمسجدالحرام(بیت العتیق)ومسجدالاقصی درقرآن کریم به مساجد دیگری نیز اشاره شدهاست. مسجد قبلتین۱اسرا-مسجد قبا۱۰۷توبه-مقام ابراهیم (مصلی)-مسجدضرارکه دستور تخریب آن داده شد۱۰۷توبه
پیشینه مساجد:
اولین مسجد در زمان پیامبر اکرم(ص) که محل آن با هدایت خدای تعالی و به انتخاب شتر پیامبر(ص) در محله فقیر نشین مدینه و در زمینی که متعلق به دو یتیم به نام های سهل و سهیل بود، از قیم آنان به نام ابن اسامه اسعد ابن درازه نام داشت، به قیمت ۱۰دینار توسط پیا مبر(ص) خریداری شد. براساس قدیمی ترین اسناد موجود از کتاب وفاءالوفی با اخبار دارالمصطفی، طول آن ۳/۳۶ متر و عرض آن ۷۶/۳۲ متر و مساحت آن در حدود ۱۱۹۲متر مربع بوده است.
این مسجد با بنایی و مدیریت پیامبر اکرم(ص) و با همکاری انصار و مهاجرین علی الخصوص حضرت علی (ع) و عمار و یاسر که مشارکت آنان به شهادت تاریخ بیش از دیگران بود، به اتمام رسید.
اولین مسجد ساخته شده توسط مسلمانان:
این مسجد بدون سقف و دارای چهار دیوار در اطراف و سه در به نام های:
۱ـ باب النبی (به دلیل رفت وآمد زیاد پیامبر(ص) از آن در)
۲ـ باب الرحمه (دری که مخصوص اهل بیت وخانواده پیامبر(ص) بود)
۳ـ در سمت جنوبی.
لذا پیامبر اکرم (ص) در پی درخواست مردم به علت شدت گرما در وقت نماز، دستور فرمودند به تعداد ۱۸ساقه نخل در سه ردیف شش تایی، سه ستون در سمت راست محل منبر و سه ستون در محل چپ منبر قرار دادند.
وروی آن را با شاخ برگ های درخت خرما پوشاندند و منبر هم در آن روز عبارت بود از قطعاتی که از سه نخل که پیامبر (ص) بدان تکیه می دادند. این ساختمان در حدود ۱۲و یا ۱۷ماه حفظ شد.
به علت تغییر قبله از جهت شمال به سمت جنوب، تغییرات اساسی در معماری مسجد به وجود آمد که مجبور شدند سایبان دیگری و یا شبستان دیگر در طرف جنوب احداث نمایند که در میان این دو شبستان، فضایی باز به صورت حیاط باقی ماند و شبستان شمالی مسجد محلی شد برای سکونت افرادی از مهاجرین که توانایی مالی نداشتند.
هنوز هفت سال از بنای مسجد نگذشته بود که به دلیل افزایش جمعیت مسلمانان و تنگ شدن مسجد برای نماز گزاران، رسول خدا (ص) خانه ای که متعلق به یکی از انصار بود، خریداری و به مسجد اضافه نمود که مساحت مسجد در آن روز به شکل مربع و به ابعاد۵۰*۵۰ متر شد و ارتفاع دیوارها نیز در حدود ۳/۵ متر ساخته شده بود.
بعد از توسعه مسجد در زمان پیامبر اکرم(ص) و خلفای دوم و سوم، سپس ولیدبن عبدالملک و پس از آن مهدی عباسی و اشرف و سلطان عبدالمجید عثمانی و ملک عبدالعزیز آل سعود در توسعه و گسترش مسجد نبوی(ص) فعالیت نمودند.
مساجد کشورهای مسلمان
و اما مساجد اولیه در کشورهای تازه مسلمان در معابد(متعلق به قبل از اسلام ) ساخته می شد.
این مکان ها عمدتا آتشکده ها، پرستشگاه ها ، وکلیساها بودند که با تغییر شکل مختصری، تبدیل به مساجد شدند نظیر:
- مسجد یزدخواست
- مسجد جامع بروجرد که بر روی آتشکده بنا شده است
- مسجد نیریز
- مسجد محمدیه نائین
- مسجد جامع زواره که بر روی مهرابه احداث شده است
- کلیسای سنت صوفی در استانبول ترکیه که به مسجد ایاصوفیا تبدیل گردید.
اهمیت مسجد در ایران:
بدلیل اینکه مساجد عبادتگاه های مسلمانان می باشند بنابراین از اهمیت ویژه ای برخوردارند و هیئت امنای مسجد با توان هر چه بیشتر سعی در نگه داری مسجد ها دارند.
بنابراین به بنای مسجد تمیزی مسجد و نیز مفروش کردن مسجد با سجاده فرش بسیار اهمیت می دهند.
حتی بدلیل اهمیت مساجد در ایران سجاده فرش ها اختراع شدند.
سجاده فرش ها در واقع فرش مخصوص مساجد هستند
مساجد بصورت رل و طرح محراب ومناره مساجد بافت زده می شوند. و تمام مسجد را بطور کامل مفروش می کنند.